WykonamyAudyt UX Twojej Strony WWW
Napisz po wycenę – biuro@westom.pl lub zadzwoń 530825825
Co daje Audyt UX?
Audyt user experience polega na sprawdzeniu strony internetowej/aplikacji komputerowej pod kątem oczekiwań i potrzeb użytkowników serwisu czy też oprogramowania. W analizie użyteczności sprawdza się przystosowanie serwisu www do przyzwyczajeń użytkowników, czytelność, jasność przekazu oraz zgodność z trendami. Efektem audytu UX powinno być poznanie słabych i mocnych stron serwisu czy też sklepu internetowego. Audyt określa również ryzyko oraz potencjalne szanse na przyszłości i często stanowi drogowskaz dla kolejnych działań firmy.
Obszary, które powinien obejmować audyt UX/UI:
- widoki strony www/aplikacji: czytelność,
- struktura strony www: nawigacja, strona główna, podstrony,
- jasność przekazywanych informacji
- użyteczność strony: formularze, kontakt, strony produktowe, kategorie, strony informacyjne,
Audyt UX to między innymi:
- Testy z użytkownikami. Badanie z wybranymi użytkownikami, którzy sprawdzają serwis na nasze zlecenie i pod naszym nadzorem a po badaniu wypełniają ankietę i wypisują swoje uwagi. Testy tego typu mogą być moderowane (dokładnie prowadzone przez eksperta UX) lub niemoderowane (np. prowadzący nie wpływa na wybory użytkownika).
- Badanie map ciepła i eye tracking. Mapy ciepła to miejsca w które klika odwiedzający stronę. Można je sprawdzić przy użyciu popularnych programów np. Hotjar. Eye tracking to metoda badawcza sprawdzająca ruch gałek w trakcie korzystania z serwisu. Można w ten sposób zaobserwować, które elementy przyciągają wzrok.
Metody badawcze podczas audytu UX
Audyt powinien przeprowadzić doświadczony ekspert UX/UI, który najczęściej stosuje następujące metody badawcze:
- analiza heurystyczna
- wędrówka poznawcza (cognitve walkthrough)
- lista kontrolna (usability checklist)
Analiza heurystyczna w UX
Analiza heurystyczna (heuristic evaluation), to sprawdzenie serwisów pod względem heurystyk, czyli zbiorem zasad, wskazówek, które wcześniej zostały zebrane i opisane.
Najczęstszymi metodami w analizie heurystycznej są:
10 heurystyk użyteczności Nielsena i Molicha:
- Pokazuj status systemu.
- Zachowaj zgodność pomiędzy systemem a rzeczywistością.
- Daj użytkownikowi pełną kontrolę.
- Trzymaj się standardów i zachowaj spójność.
- Zapobiegaj błędom.
- Pozwalaj wybierać zamiast zmuszać do pamiętania.
- Zapewnij elastyczność i efektywność.
- Dbaj o estetykę i umiar.
- Zapewnij skuteczną obsługę błędów.
- Zadbaj o pomoc i dokumentację.
8 złotych zasad Schneidermana
- zachowaj spójność: podobne nazewnictwo, strukturę, rozwiązania,
- dla często korzystających użytkowników udostępnij skróty: zmniejszaj czas wykonywania tych samych czynności po przez stosowanie skrótów: klawiszowych, najczęściej odwiedzanych stron
- informacja zwrotna dla każdego działania: system informacji zwrotnych dla każdego działania w serwisie,
- zorganizowane sekwencje działań: początek, środek i zakończenie każdego działania z potwierdzeniem i informacją dla użytkownika,
- prosta obsługa błędów: jasne komunikaty o błędach, system powinien zawierać jak najmniej błędów,
- łatwe odwrócenie akcji: udostepnienie możliwości cofnięcia każdej czynności i akcji,
- poczucie kontroli użytkowników nad systemem,
- obciążenie pamięci krótkoterminowej: redukuj ilość informacji, którą przekazujesz użytkownikowi, tak żeby mógł ją z łatwością zapamiętać.
Reguły poznawcze Gerhardt-Powals`a:
- automatyzuj niechciane obciążenia: zbędne obliczenia, szacunki, porównania,
- zmniejsz niepewność użytkowników: pokazuj dane w sposób jasny, konkretny i czytelny
- zmniejsz obciążenie poznawcze: przechodź od ogółu do szczegółu
- prezentuj informacje w sposób zrozumiały: stosuj analogie do języka codziennego, który jest jasny dla każdego,
- używaj nazw kojarzących się z funkcjami (kontekst, grupowanie)
- ogranicz ilość zadań opartych na surowych danych: zmniejsz czas poświęcony na przyswajanie danych – używaj odpowiednich kolorów i grafik zamiast surowych danych
- wyświetlaj jedynie informacje potrzebne w konkretnej chwili
- udostępniaj dane w różnych formatach kodowania w razie konieczności
- kontroluj nadmiar informacji – np. poprawiaj za długie formularze,
Wędrówka poznawcza (cognitve walkthrough)
Audyt UX metodą poznawczą polega na weryfikacji i testowaniu użyteczności serwisu z punktu widzenia nowych użytkowników. W metodzie zakłada się, że nowi użytkownicy poznają serwisy na zasadzie testowania i sprawdzania funkcjonalności i kolejnych elementów strony.
Ekspert UX przeprowadzający audyt UX wciela się w nowego użytkownika i testuje kolejne elementy witryny/aplikacji. Przechodzi ścieżkę klienta, tworzy scenariusz takiej ścieżki a w przypadku dużych serwisów internetowych dzieli zadanie na części.
Jak wygląda przykładowy scenariusz wędrówki poznawczej w sklepie internetowym przy zakupie produktu:

Lista kontrolna (usability checklist) w UX
Lista kontrolna obejmuje zestaw elementów do sprawdzenia, które ekspert UX weryfikuje w trakcie tworzenia audytu.
Zazwyczaj taka lista zawiera następujące elementy składowe:
Strona główna serwisu:
- Pierwsze wrażenie, jasność przekazu (czy jest zrozumiała dla każdego), czy zalogowani użytkownicy widzą swoją nazwę, zmiany na stronie są komunikowane, widoczność informacji o firmie i kontakcie, polityka prywatności oraz regulamin, wszystkie regionalne regulacje prawne są jasno sprecyzowane (np. w Europie RODO), zdjęcia i wideo mają właściwy format (np. nie są ze znakami wodnymi, są zoptymalizowane),
Użyteczność serwisu:
- Prosta i zrozumiała rejestracja w serwisie, odzyskiwanie hasła, logowanie i wylogowanie, czytelne i proste w obsłudze formularze (rejestracja, dane, płatności, kontakt),
- Serwis w każdym elemencie budzi zaufanie a przekazywane informacje są wiarygodne: informacje o firmie, kontakt, opinie, gwarancje, serwis, referencje, płatności, bezpieczeństwo danych.
- Serwis internetowy jest responsywny, widoki dopasowane do aktualnych potrzeb i trendów.
- Elementy typu: waluta, kraj, język, podatki, dostawa dopasowane do użytkowników serwisu (np. dla serwisów wielonarodowych sprawdza się dopasowanie wyświetlanych danych po IP odwiedzających),
- Ceny i koszty są przedstawione w jasny i precyzyjny sposób i nie powodują żadnych wątpliwości u kupujących. Transparentoność płatności i dostawy jest podstawa działania każdego sklepu online.
- Widoki są czytelne a przedstawione produkty pokazane dokładnie i ze szczegółami. Np. weryfikuje się możliwość powiększania zdjęć o oglądania produktów z różnych stron.
Jasność przekazu
- Kolory i użyta czcionka jest czytelna, odpowiedniej wielkości, kolory są spójne i cechuje je właściwy kontrast.
- Teksty są czytelne, napisane pod wymagania użytkownika, w języku odbiorcy.
- Nawigacja przyjazna, z możliwością użycia zarówno myszki, klawiatury jak i skrótów.
- Checkbox, listingi, linki w serwisie przyciski są łatwe w użyciu i widoczne.
Nawigacja
- Ważne elementy są widoczne dla użytkowników
- Filtrowanie i sortowanie po najważniejszych elementach (cena, ilość, popularność)
- Nawigacja jest spójna z czytelnym podziałem na kategorie.
- Klikalne linki jasno opisane.
- Wdrożone są okruszki (breadcrumbs),
Wyszukiwanie w serwisie
- Istnieje pole wyszukiwania w widocznym miejscu
- Wyszukiwanie jest możliwe na każdej stronie serwisu,
- Pole wyszukiwania jest wystarczająco duże do wpisywania danych.
Linki w serwisie:
- Ważne komunikaty są widoczne i czytelne (np. zapłać, kup, koszyk, kontakt)
- Linki odróżniają się od innych elementów (np. kolorem),
- Wszystkie linki działają.
Widoki (layout)
- Najważniejsze elementy są przedstawione jako pierwsze
- Strona jest responsywna i działa na wszystkich urządzeniach.
- Powiązane informacje/dane są pogrupowane
- Nie ma nachalnej reklamy
- Widoki serwisu są spójne i podobne dla powiązanych stron (np. kategorie, strony produktowe).
- Strony są czytelne, klarowne i nie są przeładowane elementami odwracających uwagę użytkownika
Błędy na stronie.
- Serwis działa, otwiera się w każdej przeglądarce
- Test na użytkownikach
- Serwis www ma dedykowane podstrony dla błędów 404 i 500.
- Serwis ma wdrożony certyfikat SSL, który działa dobrze.
Formularze:
- Jasne i czytelne. Proste w obsłudze i wypełnieniu.
- Formularze są wypełnione przez ogólnie znane określenie, np. adres, imię, nazwisko itd.
- Informacja o błędach w wypełnieniu formularza pokazana jest zaraz pod wpisywanym polem.
Treści i media.
- Treści są czytelne, dopasowane do oczekiwań odwiedzających.
- Kontrast pomiędzy tłem i tekstem, zdjęciami odpowiedni.
- Stosowane paragrafy, wyczerpujące opisy, listingi, zdjęcia
- Treści są pisane zrozumiale dla czytelników i aktualne.
- Istnieje FAQ.
Zestawienie najważniejszych narzędzi i technik w obszarze user experience:
- Rozmowy z osobami decyzyjnymi – rozmawiaj z ważnymi osobami z firmy klienta, aby jeszcze lepiej poznać wymagania biznesowe.
- Warsztaty – zbierz grupę najważniejszych osób z firmy klienta, w celu omówienia streszczenia projektu i przygotuj ćwiczenia, dzięki którym lepiej zrozumiesz projekt. Warsztaty możesz wykorzystać również w celu wybrania najlepszego projektu user experience.
- „Partyzanckie” testy użyteczności – jeśli masz do dyspozycji małe środki finansowe, skorzystaj z tego rodzaju testów użyteczności. Dzięki temu, zaangażujesz użytkowników i szybko uzyskasz opinię na temat produktu.
- Laboratoryjne testy użyteczności – angażując użytkowników w proces projektowania, lepiej zrozumiesz ich potrzeby. W kontrolowanym środowisku będziesz mógł zobaczyć, jak użytkownicy korzystają z produktów.
- Zdalne testy użyteczności – badania przeprowadzasz poza siedzibą klienta. Czasami rozproszenie geograficzne użytkowników, czas czy inne powody nie pozwalają na przeprowadzenie badań w jednym miejscu.
- Analiza konkurencji – badania konkurencji pozwalają ocenić jej rozmiar oraz mocne i słabe strony oferowanych produktów. Jest to niezwykła szansa dla firmy, można wykorzystać słabe strony konkurenta i umocnić swój produkt.
- Badania kontekstowe – przeprowadzasz badania w środowisku, w jakim użytkownicy najczęściej posługują się produktem. W ten sposób lepiej zrozumiesz zachowania użytkowników oraz szybciej rozpoznasz ewentualne problemy.
- Analizy – wszelkie analizy pomogą Ci jeszcze lepiej zrozumieć użytkowników. Może wykryte zostaną jakieś interesujące zachowania użytkowników? Wszelkie zdobyte informacje mogą się okazać niezwykle cenne.
- Ankiety – najlepszy sposób na dotarcie do dużej liczby osób, z dużą ilością pytań. Ankiety pozwalają na ustalenie wielu faktów (płeć, wiek, miejsce zamieszkania itp.) oraz pozwalają lepiej poznać zachowania użytkownika.
- Oceny eksperckie – szybki sposób na ocenę istniejącego produktu. Oceny dokonuje się na podstawie wytycznych z obszaru użyteczności, grupy docelowej oraz wykonywanych zadań.
- Modele zadań – stosując modele zadań upewnisz się, że produkt spełnia oczekiwania klienta.
- Mapy zachowań klientów – przedstawiasz je w formie graficznej. Mapy pokazują wszystkie ścieżki, jakie może obrać klient przed, w trakcie oraz po dokonaniu zakupu czy usługi.
- Persony – do kogo kierujesz produkt czy usługę? Stwórz prawdziwego człowieka – przedstawiciela z każdej grupy potencjalnych klientów. Kim jest ten człowiek? Czym się zajmuje? Skup się na prawdziwych potrzebach, emocjach i oczekiwaniach klienta. Określ jego problemy, obawy i cele.
- Ścieżki użytkowników – określ, w jaki sposób użytkownicy korzystają z produktu?
- Architektura informacji – uporządkuj wszystkie informacje.
- Szkice – szkicuj pomysły projektowe, np. odręcznie na kartce.
- Szkielety – utwórz szkielety, pozwalające pokazać treść, nawigację oraz interakcję.
- Prototypy – pokaż pomysły w formie interaktywnej, dzięki temu możesz uzyskać informacje zwrotne na ich temat.
Raport po audycie UX
Audyt UX powinien zakończyć się raportem z rekomendacjami oraz wypunktowaniem elementów do poprawy. Podział błedów w raporcie:
- Błędy krytyczne – należy natychmiast przystąpić do naprawy, błędy tego typu mają znaczący wpływ na funkcjonowanie strony www a co się z tym najczęściej wiąże na kondycję firmy,
- Błędy średnie – do naprawy po błędach krytycznych, ważne i muszą być ujęte w harmonogramie zmian naprawczych.
- Błędy podstawowe – tak zwane drobne, które można naprawić ale nie mają znaczącego wpływu na funkcjonowanie serwisu.
Wypunktowane błędy dobrze jest podzielić na rodzaj: logiczne, wizualne, nawigacyjne, komunikacyjne, interakcji. Dzięki dobremu podziałowi łatwiejsze będzie przydzielenie naprawy do konkretnych zespołów. Np. błędy wizualne można przekazać do grafika, błędy struktury do specjalisty SEO i działu IT.
Dobry audyt UX powinien łączyć w sobie dane:
- Ilościowe, które pobieramy z programów analitycznych zbiegających dane, np. Google Analytics,
- Jakościowe, to dane zebrane bezpośrednio od użytkowników: wywiady, ankiety, eyetracking (śledzenie wzroku podczas korzystania z serwisu www za pomocą specjalnego sprzętu i oprogramowania), testy ab, test pierwszych wrażeń,
Korzyści z przeprowadzenia audytu UX
Celem audytu UX jest poprawa stanu serwisu i dopasowanie go do wymagań i potrzeb użytkowników. W wyniku audytu powinniśmy poznać:
- Słabe i mocne strony serwisu.
Szczególnie słabe strony są ważne z punktu widzenia prowadzenia biznesu. Lista naprawcza oraz propozycje zmian oraz oceną stanu kondycji serwisu internetowego muszą znaleźć się w każdym raporcie po przeprowadzeniu badania użyteczności. Aspekt słabych stron serwisu łączy się nieodłącznie z optymalizacją serwisów www.
- Hipotezy i możliwe ścieżki rozwoju.
Audyt UX oprócz wypunktowania błędów do naprawy powinien proponować kolejne ścieżki rozwoju serwisu. Propozycja na przyszłość i hipotetyczne scenariusze zmian pomagają kadrze zarządzającej w decyzjach biznesowych.
Najczęstsze błędy wykazywane w audycie UX:
- Wymyślne nazwy produktów, menu, które nie są intuicyjne lub rzadko używane w sieci
- Zbyt rozbudowane formularze, zawierające niepotrzebne pola.
- Bark możliwości sortowania i flirtowania
- Zbyt ubogi opis produktów, brak informacji o ostatecznych kosztach
- Niejasne przedstawienie warunków sprzedaży i realizacji dostawy i płatności
- Strona nie jest responsywna i zawiera błędy optymalizacyjne (dług czas ładowania, nie wyświetla się we wszystkich przeglądarkach).