Co to jest domena internetowa?

Domena internetowa to Twój adres w sieci, który po wpisaniu do przeglądarki internetowej wyświetli stronę www. Każda domena składa się przynajmniej z dwóch elementów: nazwy oraz rozszerzenia. Na przykład w przypadku domeny internetowej Google.com nazwą jest Google, a com wraz z poprzedzającą ten element kropką jest rozszerzeniem. Nieco bardziej złożona definicja mówi, że domena internetowa to ciąg znaków, który jest systemem nazw domen (DNS – Domain Name System). Ze względu na ich typ wyróżniamy:

• domeny narodowe ― na przykład .pl (Polska) lub .de (Niemcy);
• domeny globalne ― na przykład .com albo .net;
• domeny funkcjonalne ― jak .edu (dla stron edukacyjnych) lub .info (dla stron informacyjnych), jak .gov (dla stron organizacji rządowych) oraz .org (dla organizacji pozarządowych i non-profit), czy wreszcie .biz (dla biznesu i gospodarki);
• domeny funkcjonalne drugiego poziomu ― na przykład .com.pl lub .net.pl, ale także połączenia z funkcjonalnymi, jak .info.pl albo .biz.pl;
• domeny regionalne ― na przykład .waw.pl, ale też .wroclaw.pl oraz .mazury.pl itp.

Kluczowym elementem przy wyborze domeny internetowej jest właśnie jej rozszerzenie. Możesz wybrać dowolne rozszerzenie dla swojej domeny, ale kierując się sposobem myślenia i preferencjami klientów zastanów się, czy na przykład w Niemczech strona powinna mieć rozszerzenie .fr, a w Polsce .co.uk. Może to, po pierwsze, zniechęcać klientów przyzwyczajonych do lokalnych rozszerzeń, a po drugie nie jest spójne z ogólnie przyjętymi zasadami nazewniczymi, które mówią, żeby wybierać domenę krajową (np. DE dla Niemiec), ewentualnie globalną (na przykład .com) lub funkcjonalną (na przykład .edu dla strony edukacyjnej).

Dla mniejszych stron o zasięgu lokalnym dopuszczalne są rozszerzenia funkcjonalne drugiego poziomu (czyli te umieszczone na drugiej pozycji od końca nazwy domeny, jak .com.pl) i regionalne (jak .waw.pl).

Jak wygląda struktura domeny?

Podstawowa struktura domeny dzieli się na dwa główne segmenty: nazwę domeny (np. „google”) i tzw. TLD (top-level domain), czyli domenę najwyższego poziomu (np. „.com” lub „.org”). W Polsce popularne są również domeny .pl.

Pamiętaj, że domenę internetową tak naprawdę wynajmujesz, a nie kupujesz na własność.  Po rejestracji wybranej nazwy stajesz się jej abonentem, który ma prawo przedłużyć prawo do użytkowania. Ważne jest to, że adres e-mail, z którego będziesz korzystać, będzie zawierał w sobie nazwę domeny (na przykład adam.kowalski@westom.pl), więc wybór domeny internetowej może być kluczowy dla twojego wizerunki i funkcjonowania w Internecie.

Jak wybrać dobrą domenę internetową?

Jak wspomniałem, nie jest możliwe rejestrowanie takich samych nazw przez różnych właścicieli. W tym przypadku działa zasada: kto pierwszy, ten lepszy. Za nazwy domen odpowiada system nazw domen, DNS (Domain Name System), który automatycznie pilnuje, żeby nie zarejestrowano takiego samego ciągu znaków dla tego samego rozszerzenia. Jeśli jednak twoja konkurencja zarejestrowała domenę z nazwą, na której ci zależy, z rozszerzeniem na przykład .pl, to nadal masz szansę, że inne rozszerzenia, globalne czy też regionalne, są wolne.

Domeny składają się z cyfr i liczb oraz myślników. Różnica między wielkimi i małymi literami oraz znaki specjalne nie są rejestrowane, a z tego wynika, że nie będą wyświetlane w adresie www. Możesz rejestrować domeny ze znakami graficznymi polskich głosek (np. ć, ś, ź), ale zastanów się, czy internauci będą mieli czas wpisywać w ten sposób twoją nazwę, czy raczej trafią do kogoś, kto zarejestrował domenę bez liter specyficznych dla polskiego obszaru językowego.

Wybór nazwy domeny

Jak wybrać idealną domenę? Oto kilka wskazówek:

• Krótka i prosta: Krótkie nazwy są łatwiejsze do zapamiętania.
• Odpowiednia dla Twojej marki: Twoja domena powinna odzwierciedlać charakter Twojej firmy lub projektu.
• Bez znaków specjalnych: Unikaj mylących znaków, takich jak myślniki.

Wybór nazwy domeny może być kluczowy dla całego twojego biznesu w sieci. Nie jest przypadkiem fakt, że handel domenami i nazwami jest jedną z najbardziej dochodowych inwestycji na świecie.

Technicznych aspektów wyboru nazwy domeny jest wiele.

• Maksymalna długość nazwy domeny może osiągnąć 63 znaki, pod warunkiem, że nie używasz narodowych znaków specjalnych.
• Minimalna długość domen dla .pl to jeden znak, dla .eu dwa znaki, a dla globalnych domen ― trzy znaki.
• Można użyć polskich narodowych znaków specjalnych w nazwach domen .pl (ą, ć, ę, ł, ń, ó, ś, ż, ź), lecz w nazwach globalnych domen już nie.
• Dozwolone są cyfry i myślniki, lecz z tym zastrzeżeniem, że myślnik nie może występować na początku i końcu nazwy domeny.

Istnieje kilka funkcjonalnych typów domen.

• Domena generyczna to taka, która zawiera frazę bezpośrednio dopasowaną do twojej działalności.
• Domena-zlepek (słów lub całych fraz) to zlepek słów, połączonych myślnikiem lub bez odstępów; dobrze, jeśli będzie kojarzyć się z twoją działalnością; idealnie, jeśli będzie zawierała nazwę firmy. Dobrym przykładem jest połączenie nazwy firmy i formy działalności.
• Domena z abstrakcyjną nazwą, która nie jest jednostką leksykalną wywołującą skojarzenia typowe, ma swoje wady i zalety. Wadą jest niemożność przekroczenia nierozpoznawalności marki dzięki domenie na początkowym etapie budowania swojego wizerunku w sieci. Jeśli jednak potrafisz zbudować świadomość marki w umyśle klienta w inny sposób, później owa niemożność nie będzie już miała większego znaczenia. Budowanie świadomości marki zajmuje czas i jest kosztowne, ale dzięki niemu możesz liczyć na duże oszczędności w zakresie kampanii reklamowych na dalszym etapie. Powracający klienci rekompensują poczynione inwestycje w markę. Pamiętaj, żeby wymyślona przez ciebie nazwa domeny była dopasowana do oczekiwań klientów z branży. Zazwyczaj stawia się na formy proste i łatwe do zapamiętania, ale w przypadku niektórych produktów (np. produkty luksusowe i produkty premium) skomplikowane nazwy mogą budzić większy respekt wśród klientów.
• Domena IDN (InternationalizedDomain Name), jako domena z narodowymi znakami diakrytycznymi (np. ś, ć, ź), jest często dostępna, ale też trudniejsza do zapamiętania. Pamiętaj też, że stosując słowo kluczowe z polskimi znakami możesz bezwiednie promować biznes innej osoby. Załóżmy, że założysz stronę internetową ściągaj-kursy.org (domena z polskimi znakami). Internautom w naturalny sposób przytrafiają się literówki przy wprowadzaniu tekstu do wyszukiwarki, więc duża część osób, zamiast trafić na twoją stronę, będzie trafiać do właściciela domeny bez znaków IDN, czyli sciagaj-kursy.org).

Skoro już wybrałeś nazwę domeny, dobrze byłoby, gdybyś miał sposobność zarejestrowania różnych jej kombinacji: z myślnikiem, w postaci frazy zapisanej łącznie, z rozszerzeniem .com oraz .pl fakultatywnie. Możesz ustalić, która tendencja przywoływania nazwy jest wiodąca według wyszukiwarki i stworzyć przekierowania na stronę z innych domen, a taki manewr pozwoli ci zabezpieczyć się przed wykupieniem owych domen przez konkurencję, która mogłaby później korzystać na promowaniu twojej firmy przez ciebie.

Niektóre firmy mają prawa autorskie do swojej nazwy. W efekcie, nawet jeśli przejmiesz domenę o takiej nazwie sąd może ci ją odebrać na wniosek firmy, do której należy nazwa. Takie przypadki zdarzają się dość często. Firma Nokia sądownie odebrała na przykład domenę krajową z nazwą Nokia. Jeśli masz problem z nazwą domeny i nie potrafisz porozumieć się na poziomie negocjacji, to możesz się zwrócić do Sądu Polubownego ds. Domen Internetowych przy Polskiej Izbie Informatyki i Telekomunikacji lub Sądu Arbitrażowego przy Krajowej Izbie Gospodarczej.

Jak sprawdzić dostępność nazwy domeny

Dostępność domeny sprawdzisz u dowolnego rejestratora domen. Wyniki powinny być takie same, ponieważ rejestratorzy są tylko pośrednikami w rejestracji. Miej na uwadze, że  zależy im też na pozyskaniu kolejnego klienta, więc stosują różnego rodzaju sztuczki i pseudo promocje, które tak naprawdę mają cię skłonić do korzystania z ich usług często za cenę dużo wyższą niż rynkowa i na warunkach gorszych niż średnia oferta, co okaże się, gdy tylko sprawdzisz inne propozycje.

Popularne taktyki promocyjne rejestratorów, stosowane celem zwiększenia sprzedaży:

• Rejestracja oferowana jest za 0 zł przez pierwszy rok korzystania z usług, a potem 200 zł kosztuje ich przedłużenie, podczas gdy u konkurencji za przedłużenie zapłacisz wielokrotnie mniej.
• Utrudniane jest przeniesienie domeny w inne miejsce, tymczasem do transferu domeny w dowolne inne wystarczy podanie tzw. kodu Authinfo, który u dobrych rejestratorów domen wydawany jest automatycznie i od ręki. Zdarzają się jednak przypadki, że o taki kod trzeba prosić pisemnie i czeka się na odpowiedz tygodniami. Dodatkowo, uczestnictwo w promocjach typu Domena za 1 zł zazwyczaj ujawnia, że w regulaminie figuruje zakaz przenoszenia domeny i bywa, że skutkuje to przeświadczeniem, iż skutecznie zmuszono nas do płacenia zawyżonych kwot.

Schemat sytuacji w takich przypadkach jest podobny. Przedsiębiorca rejestruje domenę w promocji, przez rok buduje na rynku świadomość marki i promuje swój adres www wśród klientów. Po roku promocja dobiega końca i musi zapłacić za przedłużenie domeny cenę np. 150 zł zamiast rynkowej 15 zł. Nie może przenieść domeny, bo zabrania tego regulamin, jeśli zaś płacić przestanie, straci rok budowania marki w sieci. Czuje się zmuszony zapłacić. Znam przypadki, w których za domeny krajowe, warte na rynku około 4-8 zł za rok utrzymania, niektóre firmy płacą 300 zł, bo skusiły się w początkowym okresie.

W Polsce możesz skorzystać z ovh.pl, domeny.pl, domeny.tv, aftermarket.pl i innych  nowych domen. Za pośrednictwem tych rejestratorów możesz sprawdzić również hurtowo większość ilość nazw wolnych domen. Poszukaj w odpowiedniej zakładce.

Domena powinna kojarzyć się z usługą, którą realizujesz, lub z nazwą firmy. Powinna być łatwa do zapamiętania. Trudno będzie potencjalnemu klientowi zapisać skomplikowaną nazwę bez uprzedniego skojarzenia z branżą, w której działasz. Jeśli twoja firma jest znana, a marka rozpoznawalna, to dobrą praktyką jest używanie nazwy firmy w domenie. Wiele pomysłów na nazwy firm powtarza się, więc istnieje duże prawdopodobieństwo, że i twój projekt nazwy jest już wykorzystany. Jeśli tak właśnie jest, to dodaj w nazwie domeny słowo kluczowe, które łączy się z usługami czy też produktami, które oferujesz. Ania-Fryzjerka, Fenix-Budowa, Unia-Maszyny: tak może wyglądać twoja domena. Inne rozwiązanie przynoszą domeny generyczne,, czyli takie, które w nazwie zawierają słowo kluczowe. Takie domeny są zazwyczaj łatwiejsze do pozycjonowania i zapamiętania, ale również trudne do zdobycia.

Jeśli nie udało ci się wymyślić żadnej dobrej nazwy domeny, która jest wolna, zastanów się nad poniższymi rozwiązaniami.

• Z zamiarem kupna nazwy domeny możesz odwiedzić giełdę domen i sprawdzić dostępność i ceny, które cię interesują. Aftermarket.pl czy Sedo.com to miejsca, w których możesz skontaktować się z abonentem domeny i złożyć mu swoją ofertę, aby potem negocjować warunki przeniesienia praw do domeny. Technicznie wystarczy do tego kod Authinfo, przez większość rejestratorów generowany automatycznie. Samo przeniesienie jest zaś banalnie proste.
• Giełdy domen oferują również aukcje przejęcia nazwy domeny poprzez nabycie prawa do opcjonalnego jej wykupu, jeśli obecny użytkownik nie przedłuży
• Rejestrowanie domeny wygasłej ma natomiast miejsce wówczas, gdy wskutek braku przedłużenia przez abonenta trafia ona na wolny rynek jako dostępna do rejestracji. Możesz łatwo sprawdzić, jakie domeny ostatnio wygasły, ponieważ informacje o nich publikowane są na stronach NASK w Polsce (Naukowa i Akademicka Sieć Komputerowa ― Państwowy Instytut Badawczy). Instytucja ta odpowiada za rejestrację i utrzymanie domen w Polsce.
• Za pośrednictwem strony expireddomains.net możesz sprawdzić dane zagranicznych oraz globalnych domen.

Sprawdź historię domeny

Szukając domeny na giełdzie lub też rejestrując domenę wygasłą, nie zapomnij sprawdzić, do kogo poprzednio należała i do jakich celów była używana. Sam proces jest bardzo prosty. Wystarczy wejść na stronę archive.org, wpisać nazwę domeny i sprawdzić historię Internetu. Wyświetli cię się kalendarz, na którym będzie można wybrać i zobaczyć widok strony z przeszłości. Jeśli taki widok się nie wyświetla, oznaczać to może, że domena nie miała własnej strony www, lub z jakiegoś powodu ona nie została zapisana, np. istniała zbyt krótko lub funkcjonowała na tak niestabilnym serwerze, że roboty sieciowe nie mogły jej odczytać.

Dlaczego sprawdzenie historii domen jest takie istotne? Jeśli domena była wykorzystywana do celów uznanych za nielegalne, to istnieje duże prawdopodobieństwo, że algorytmy wyszukiwarek internetowych takich jak Google nie będą chciały jej wyświetlać w wynikach wyszukiwania. W efekcie korzystania z takiej domeny możesz więc utracić korzyści, jakie płyną z SEO (pozycjonowania i optymalizacji stron), czyli możliwość zdobywania nowych klientów i poprawy widoczności w sieci za pośrednictwem wyszukiwarek. Aktywnie z wyszukiwarki Google korzysta zaś 85% internautów.

Zanim więc wybierzesz nazwę domeny, dobrze się zastanów. Ta nazwa zostanie z tobą w istocie tak długo, jak długo będziesz chciał utrzymywać biznes w sieci. Wprawdzie można ją formalnie i literalnie zmienić w każdej chwili, ale dobrze jest przyzwyczajać klientów do jej jednego brzmienia. Nie tylko ludzie, ale także internetowe algorytmy preferują nazwę, która funkcjonuje długotrwale.

Jak zarejestrować domenę?

Aby zarejestrować domenę, musisz skorzystać z usług rejestratora domen. Po wyborze idealnej nazwy, płacisz opłatę rejestracyjną (często roczną), a po jej opłaceniu domena staje się Twoją na określony czas.

Rejestracja domeny obowiązuje zazwyczaj na rok. Jeśli nie przedłużysz ważności domeny na czas, to wchodzi ona w okres tak zwanej kwarantanny (30 dni). W tym okresie nie działa strona www ani poczta e-mail. Jeśli nie opłacisz abonamentu za kolejny okres, domena zostanie uwolniona i będzie powszechnie dostępna dla kolejnego abonenta.

Jak już wspomniałem, nie jesteś właścicielem domeny, ale ją dzierżawisz. Jej utrata może się jednak przytrafić wyłącznie w dość ściśle określonych sytuacjach. Mowa o naruszeniu prawa przez dzierżawcę, w tym praw autorskich do nazwy uprzednio zastrzeżonej, oraz o sytuacji umożliwienia nieautoryzowanego dostępu. Należy zatem dokładnie zabezpieczyć dostęp do swojego konta u rejestratora domeny. Przejęcie domeny jest bowiem trochę podobne do włamania się na konto bankowe, z tą różnicą, że w pierwszym przypadku włamywacz pobierze kod Authinfo i przeniesie prawa domeny na siebie. Odzyskanie tak ukradzionej domeny jest bardzo trudne, a może być nawet niemożliwe. Handel i transfery domen to w stosunkowo niewielkim stopniu uregulowany rynek pod względem prawnym i  niektóre z praw niełatwo jest egzekwować. Z tego właśnie powodu, jeśli zależy ci na własnej domenie, wybierz dodatkową weryfikację tożsamości przy generowaniu kodu Authinfo (większość rejestratorów oferuje taką opcję).

W niektórych przypadkach zachodzi potrzeba sprawdzenia danych o właścicielu domeny. Czasami jest to ciekawość podejrzenia konkurenta, a może się też zdarzyć, że chcesz nawiązać współpracę lub kupić domenę.

Sprawdzenie danych właściciela domeny powinieneś zacząć od strony who.is lub eurid.eu, jeśli .eu to rozszerzenie interesującej cię strony. Osoby prywatne mają prawo do zastrzeżenia swoich danych osobowych i w tym przypadku nazwa właściciela domeny na pewno zostanie ukryta. Firmy nie mają do tego podstawy prawnej, informacje zdobędziesz więc bez problemu wraz z danymi położenia serwerów oraz datą rejestracji domeny. Jeśli bardzo ci zależy na kontakcie z właścicielem domeny, a tej możliwości nie wskazano i na who.is dane są zastrzeżone, zawsze możesz napisać do rejestratora domeny (te dane są zawsze dostępne) i złożyć zapytanie o możliwość kontaktu z osobą, która posiada domenę. W przypadku, gdy zawiodą wszystkie formy kontaktu proponuję użyć narzędzia do sprawdzenia historii domeny https://archive.org/ i na jej podstawie poszukać informacji.

Co z domenami po wygaśnięciu?

Gdy domena wygasa i nie jest odnowiona, po pewnym czasie staje się dostępna do ponownej rejestracji. W międzyczasie może być trzymana przez rejestratora w okresie karencji.

Lista miejsc, gdzie można sprawdzić nazwę i zarejestrować domenę:

Rejestratorzy domen to podmioty, które oferują usługi rejestracji nazw domen dla końcowych użytkowników.

Polscy rejestratorzy domen:

1. home.pl: Jedna z największych firm w Polsce oferujących rejestrację domen, hosting, certyfikaty SSL i inne usługi związane z internetem.
2. nazwa.pl: Kolejny duży polski rejestrator, który oferuje szeroką gamę usług, w tym hosting, tworzenie stron internetowych i rejestrację domen.
3. dhosting.pl: Firma oferująca rejestrację domen oraz innowacyjne rozwiązania hostingowe.
4. cyberfolks.pl: Firma specjalizująca się w hostingowej obsłudze stron internetowych, ale oferująca także rejestrację domen.
5. kei.pl: Firma działająca na polskim rynku od wielu lat, oferująca rejestrację domen i hosting.
6. ovh.pl: Chociaż OVH ma swoje korzenie we Francji, ma silną obecność w Polsce i oferuje usługi rejestracji domen, hosting oraz usługi chmurowe.
7. netart.pl: Firma oferująca usługi rejestracji domen, hosting i certyfikaty SSL.
8. linuxpl.com: Rejestrator domen oraz dostawca usług hostingowych.
9. zenbox.pl: Firma specjalizująca się w hostingu, ale oferująca również usługi rejestracji domen.
10. az.pl: Rejestrator domen oferujący również hosting i certyfikaty SSL.

Najwięksi globalni rejestratorzy domen:

1. GoDaddy: Jeden z największych rejestratorów domen na świecie, oferujący również hosting, tworzenie stron internetowych i inne usługi związane z internetem.
2. Namecheap: Popularny rejestrator znany z niskich cen i dobrej obsługi klienta.
3. Tucows (w tym Hover): Tucows to jedna z najstarszych firm zajmujących się rejestracją domen, a Hover to jedna z ich marek skierowanych bezpośrednio do konsumentów.
4. Bluehost: Chociaż jest głównie znanym dostawcą hostingu, Bluehost oferuje również usługi rejestracji domen.
5. 1&1 IONOS (wcześniej 1&1): Niemiecka firma oferująca szeroką gamę usług internetowych, w tym rejestrację domen.
6. Network Solutions: Jedna z najstarszych firm w branży, pierwotnie zaangażowana w rejestrację domen .com, .net i .org w latach 90.
7. Register.com: Inny doświadczony rejestrator domen, który działa od wielu lat.
8. DreamHost: Podobnie jak Bluehost, DreamHost jest głównie dostawcą hostingu, ale oferuje również rejestrację domen.
9. HostGator: Znany dostawca hostingu, który oferuje również usługi rejestracji domen.
10. Gandi: Francuska firma znana z transparentnych praktyk biznesowych i szerokiej oferty domen.